Diyabet (şeker hastalığı); vücutta insülin adı verilen hormonun yetersiz salgılandığı veya etkisiz olduğu durumlarda oluşan bir endokrin hastalıktır. Diyabet, Tip 1 ve Tip 2 olarak ikiye ayrılır. Tip 1 diyabet pankreasta anormallikler, genetik faktörler ve viral enfeksiyonlar gibi nedenlerle oluşmaktadır ve genellikle çocukluk ve gençlik dönemlerinde ortaya çıkmaktadır. Tip 1 diyabette pankreas insülin salgısı üretmez, kan şekeri sürekli yüksek düzeylerde seyreder ve bu yüzden dışarıdan insülin alınması zorunludur. Tip 2 diyabette ise pankreas insülin üretir ancak insülin yetersiz veya etkisizdir. Tip 2 diyabet daha çok orta yaşlı ve yaşlı bireylerde ortaya çıkar. Çevresel faktörlerin etkisi olduğu gibi; şişmanlık ve aşırı karbonhidratlı besin tüketimi, yanlış beslenme tarzı riski artıran faktörlerdir.
Diyabet kronik bir hastalık olduğu için yaşam boyu devam eder. Uygun tedavi uygulanmadığı takdirde, yüksek kan şekerinin vücuda verdiği zararlardan ötürü katarakt, körlük, varis, cilt enfeksiyonları gibi rahatsızlıklar meydana gelebilir. Şeker hastası olan bireyler kalp hastalıklarına, kalp krizlerine, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterole ve böbrek fonksiyonlarının bozulmasına, sağlıklı bireylere nazaran daha yatkındırlar.
Şeker hastalığının tedavisinde; insülin, ilaçlar, beslenme ve egzersiz tedavisi uygulanır. Tıbbi beslenme tedavisi, şeker hastalığının kontrol altına alınmasında ve sağlık durumunun sürdürülmesinde önemli role sahiptir.
Tip 1 diyabetlilerde insülin salgısı olmadığından, dışarıdan insülin uygulaması yapılır. İnsülin tedavisi alan kişilerde, kan şekerinin yüksek kalmasından (hiperglisemi) veya aşırı düşmesinden (hipoglisemi) korunmak amacı ile karbonhidrat tüketimi önem taşır. İnsülin tedavisi alan kişilerde karbonhidrat sayımı adını verdiğimiz tıbbi beslenme tedavisi uygulanmaktadır ve bu tedavi sadece diyetisyen tarafından uygulanmaktadır.
Tip 2 diyabetlerde ise, öğün düzeni ve sağlıklı beslenme İlkerline uygun beslenme önemlidir. Kan şekeri dengesini sağlayarak yüksek kan şekerinin olumsuz etkilerine karşı kişiyi korumak gerekir.
Diyabetli hastaların; beslenme tarzları konusunda çok dikkatli olmaları gerekir. Öğün saatleri, öğün düzeni, tek başına tüketilmemesi gereken besinler, diyetin glisemik indeksi ve glisemik yükü kişilerin sağlık durumlarını kısa ve uzun dönemde etkileyebilir.
Şeker hastası olan bireylerin hastalıkları, hastalıklarının olası zararları ve sağlıklı beslenme hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak, kişiye özel diyet ile bireyin kan şekerini dengelemek, sağlığını korumak ve geliştirmek, kişinin hayatın tatlarından uzaklaşmadan ve yaşantısını olumsuz etkilemeden yaşam boyu sağlıklı beslenmesini sağlamak amaçlarımızı oluşturmaktadır.